گزارش، سرکوب رأی در دموکراسی آمریکایی چگونه صورت می گیرد؟ - زنگ قلاب بافی

گروه بین الملل خبرنگاران- اظهارات جدید دونالد ترامپ، رئیس جمهور آمریکا و رفتارهای او درباره تعویق زمان انتخابات ریاست جمهوری بار دیگر بحث ها درباره ناقص بودن بعضی مکانیسم های رأی گیری در این کشور را بر سر زبان ها انداخته و به نگرانی هایی درباره انتخابات پیش رو منجر شده است.

نظرسنجی جدیدی که همین آدینه منتشر شد نشان می دهد بیشتر مردم آمریکا فارغ از حزبی که از آن حمایت می نمایند از احتمال تخلف، تقلب یا کوشش برای سرکوب رأی در انتخابات ریاست جمهوری ماه نوامبر در کشورشان نگران هستند.

در این نظرسنجی که توسط خبرگزاری رویترز و موسسه افکارسنجی ایپسوس اجرا شده بیش از 74 درصد هواداران حزب دموکرات و 80 درصد هواداران حزب جمهوری خواه از تخلف سازمان یافته در انتخابات ابراز نگرانی نموده اند. همچنین 73 درصد از کل رأی دهندگان گفته اند که از احتمال اثرگذاری معضل پیچیده ای به نام سرکوب رأی بر نتیجه انتخابات نگران هستند.

معضل دموکراسی آمریکا فراتر از تغییر تاریخ انتخابات

اظهارات ترامپ درباره تعویق زمان انتخابات یا تشکیک در نتیجه انتخابات، دیکتاتورمآبانه و دور از موازین دموکراسی توصیف شده، اما بسیاری از کارشناسان تضمین داده اند که او از حق تغییر تاریخ برگزاری انتخابات برخوردار نیست و تصمیم گیری درباره چنین موضوعی جزو اختیارات کنگره است.

با وجود این، معضل در دموکراسی آمریکا فراتر و ریشه دارتر از نگرانی درباره تغییر تاریخ انتخابات آمریکا و بسیار قدیمی تر و کهنه تر از انتخابات فعلی این کشور است.

غیرمستقیم بودن اثر رأی مردم، الکتورهای غیرمتعهد، مباحث مربوط به سرکوب آرا، پدیده سمندرسازی (Gerrymandering)، حذف نامزدهای مستقل، نقش پول های فاسد، مکانیسم راه یافتن نامزدها به مناظره ها و چندین و چند مشکل دیگر بعضی از اصلی ترین مسائلی هستند که دموکراسی آمریکایی با آنها روبرو است. ما در زیر بعضی از مهم ترین این موارد را شرح داده ایم.

آرای آرای غیرمستقیم

انتخابات آمریکا اساساً هنوز از ریشه های اولیه اش که بر اساس فرضیه بی اعتمادی به رأی مردم بنیان گذاری شده بود فاصله نگرفته و به همین جهت، این مردم نیستند که به صورت مستقیم رئیس جمهور را انتخاب می نمایند بلکه رئیس جمهور توسط افرادی موسوم به الکتورها (گزینندگان) و طی فرایندی موسوم به مجمع گزینندگان (الکترال کالج) (Electoral college) صورت می گیرد. در واقع، مردم در انتخابات به این الکتورها رأی می دهند.

مجمع گزینندگان، در واقع شامل 538 الکتور است که هر 4 سال یکبار برای انتخاب رئیس جمهور تشکیل می دهند. فردی که بتواند 270 رأی الکتور را به دست بیاورد، پیروز انتخابات اعلام می گردد و به عنوان رئیس جمهور به کاخ سفید راه پیدا می نماید.

تعداد الکتورهای هر ایالت، مجموع تعداد نمایندگان آن ایالت در مجلس سنا و مجلس نمایندگان آمریکا است. کنگره آمریکا در حال حاضر شامل 100 نماینده مجلس سنا و 435 نماینده مجلس نمایندگان آمریکا است (مجموع این الکتورها 535 نفر می گردد و سه الکتور هم برای منطقه کلمبیا موسوم به دی سی DC در نظر گرفته شده است).

انتخاب خود الکتورها یک فرایند دو مرحله ای است. در مرحله اول، احزاب سیاسی در هر کدام از ایالت ها مدتی قبل از انتخابات عمومی، الکتورهای بالقوه خودشان را انتخاب می نمایند. در مرحله دوم، در روز انتخابات، رأی دهندگان در هر ایالت، با رأی دادن به نامزدهای رئیس جمهور، الکتورهای خودشان را انتخاب می نمایند. نام الکتورها ممکن است روی برگه های رأی، زیر نام نامزدهای ریاست جمهوری رأی شده باشد و ممکن هم هست که نام آنها درج نشده باشد که این موضوع به قوانین انتخاباتی در هر ایالت بستگی دارد.

در قانون اساسی آمریکا هیچ بند یا قانونی وجود ندارد که الکتورها را ملزم کند رأی خودشان به نامزدهای ریاست جمهوری را طبق آرای مردمی بدهند. با وجود این، بعضی از ایالت ها الکتورهای خودشان را ملزم نموده اند در رأی دادن به نامزدهای انتخابات، عیناً مطابق با رأی مردم عمل نمایند که به آنها الکتورهای متعهد گفته می گردد. غالبا الکتورها در روز انتخاب نهایی (در ماه دسامبر) به نامزدی رای می دهند که بیشتریت رای دهندگان ایالتی آنها، انتخاب آن نامزد را توقع دارند.

به واقع با توجه به اینکه اعضای کالج انتخاباتی توسط حزبی برگزیده می گردد که بیشترین رأی را در ایالت مورد نظر به دست آورده است، کمتر اتفاق می افتد که این اعضا رأیی مغایر با آنچه که حزب پیروز در انتخابات ایالتی مورد نظر دارد بدهند. اما بارها اتفاق افتاده است که اعضای کالج های انتخاباتی در روز رای گیری برای رئیس جمهور (در دسامبر)،به نامزدی غیر از آنچه که انتظار می رفته است رای داده اند و به عبارت دیگر خلف وعده نموده اند.

در 48 ایالت آمریکا، وقتی که یک نامزد بتواند بیشتریت آرای شهفرایندان این کشور را کسب کند، تمامی سهمیه الکترال آن ایالت را آن خود می نماید. برای مثال اگر 51 درصد شرکت نمایندگان در انتخابات ایالت نیویورک به ترامپ (در واقع به افرادی که اعلام نموده اند که در کالج الکترال به ترامپ رأی می دهند) رأی دهند، تمامی سهمیه ایالت نیویورک در کالج الکترال به ترامپ (حامیان ترامپ) اختصاص پیدا می نماید. تنها در دو ایالت نبراسکا و مِین، سهمیه ایالتی تاحدی براساس درصد رأی دهندگان توزیع می شوند.

چرا غیرمستقیم؟

اینکه چرا در جمهوری آمریکا به جای شمارش ساده آرا در جای جای کشور، رئیس جمهور به شکل غیرمستقیم انتخاب می گردد در گذشته های دور ریشه دارد و به نوعی از بی اعتمادی به رأی مردم دارد و تا به همین امروز پابرجا مانده است.

نیل بوچانان، استاد حقوق دانشگاه جورج واشنگتن در پاسخ به این سؤال که چرا چنین سیستمی در آمریکا ساخته شد، می گوید: این مسئله در تاریخ دموکراسی و قانون اساسی آمریکا ریشه دارد. چنین مفاهیمی در آن موقع ها برای جهان مفاهیمی جدید بودند و بی اعتمادی عمیقی از سوی نخبگان سیاسی به توانایی مردم برای درک سیاست و رأی دادن وجود داشت.

به عبارت دیگر، بنیانگذاران آمریکا درباره میزان اطلاعات مردم عادی، تردید داشتند. اما در عین حال آنها می خواستند که مردم عادی در فرایند انتخاب رئیس جمهور نقش داشته باشند. به همین دلیل سیستمی درست کردند که مردم عادی بتوانند رأی بدهند و رأی شان مؤثر باشد. اما همزمان گروهی از نخبگان را هم به عنوان انتخاب نماینده (الکتر Elector) معین کردند که با رأی نهایی آنها رئیس جمهور انتخاب می گردد.

بر همین اساس است که در شروع جمهوری آمریکا، حق رأی نیز به گروه مردان سفیدپوست محدود بود. و در میان 13 ایالت نخستین در شروع کار جمهوری آمریکا، تنها سه ایالت حاضر شدند که به مردان بدون زمین، حق رأی بدهند! حتی در همین سه ایالت نیز در میان کسانی که صاحب زمین نبودند تنها مردانی حق رأی داشتند که مالیات پرداخت می کردند. به همین دلیل در سال 1789، تنها 10 درصد از جمعیت آمریکا اجازه داشتند در انتخابات رأی بدهند.

قانون اساسی آمریکا و حق رأی

پایگاه Fairvote (یک مرکز فعال در زمینه تضمین حق رأی برای شهفرایندان آمریکا) تصریح نموده در قانون اساسی آمریکا هنوز هیچ بندی که در آن به صراحت برای مردم حقی برای انتخاب مستقیم رئیس جمهور آمریکا در نظر گرفته شده باشد وجود ندارد.

این سیستم، همان طور که در بالا هم گفته شد با یک نقد اصولی دیگر هم روبه رو است: اینکه همیشه ممکن است در رقابت های بسیار نزدیک، یکی از نامزدها بیشترین آرای مردم را به خود اختصاص دهد، اما این بیشتریت آرای مردم عادی برایش بیشتریت آرای الکترال در میان 538 رای الکترال به ارمغان نیاورد.

این اتفاق در طول تاریخ پنج بار اتفاق افتاده است. آخرین نمونه از چنین وضعیتی در همین انتخابات سال 2016 میلادی بود که هیلاری کلینتون، نامزد حزب دموکرات آرای مردمی بیشتری به دست آورد. اما انتخابات را به دونالد ترامپ باخت چرا که ترامپ در ایالت های بیشتری برنده شده بود و آرای الکترال بیشتری داشت.

الکتورهای غیرمتعهد؛ انتخابگران دلبخواهی

از لحاظ قانونی دو مدل الکتور یا انتخابگر در انتخابات آمریکا وجود دارد:الکتورهای متعهد(Pledged Electors) و الکتورهای غیر متعهد (Unpledged Electors). الکتورهای متعهد افرادی هستند که هم رسماً اعلام نموده اند و هم وظیفه دارند به رأی و خواست مردم احترام بگذارند و در روز رأی گیری نهایی بر اساس آن چه که مردم رأی داده اند رأی بدهند.

در مقابل الکتورهای غیر متعهد قرار دارند که تعهدی به رأی مردم ندارند. به عنوان نمونه اگر ترامپ در کالیفرنیا رأی بیاورد یک الکتور غیر متعهد می تواند در روز انتخاب نهایی یکی از رأی های الکترال ایالت کالیفرنیا را به ترامپ بدهد و یا ندهد او مختار است.

البته الکتور غیرمتعهد با الکتور عهدشکن (Faithless Elector) متفاوت است. الکتور عهدشکن یک الکتور متعهد است که بر خلاف خواست مردم به نماینده ای که آنها انتخاب نموده اند رای ندهد. پدیده الکتور عهدشکن یک پدیده انحصاری در آمریکاست که تا به امروز بارها اتفاق افتاده است.

هرچند این پدیده تا امروز نتوانسته تغییری جدی در نتایج انتخابات ریاست جمهوری بگذارد ولی در مواردی توانسته فرایند انتخابات را دچار مشکل کند. (به عنوان نمونه می گردد به انتخابات ریاست جمهوری 1836 اشاره نمود). در قوانین آمریکا در 21 ایالت برای الکتورهای عهدشکن محکومیت در نظر گرفته شده است.

سرکوب رأی؛ مردم سیاستمدار انتخاب می نمایند یا سیاستمدار مردم را؟

منظور از سرکوب رأی کوشش های مستقیم یا غیرمستقیمی است که از طرق مختلف اعم از راهکارهای قانونی یا قانونی از شرکت واجدان شرایط رأی در انتخابات یا ثبت نام آنها برای شرکت در آن جلوگیری می نماید.

در آمریکا سرکوب رأی گروه های اقلیت به خصوص سیاه پوستان و طبقات محروم یکی از اصلی ترین مسائل پیش روی تحقق یک دموکراسی کامل و واقعی است تا جایی که باراک اوباما، رئیس جمهور سابق آمریکا چند روز پیش خواستار انتها بخشیدن به این معضل شد.

برای اینکه احتیاج نباشد خیلی به گذشته های دور رجوع کنیم، در همین انتخابات ریاست جمهوری سال 2016 موارد بسیار متعدد و کثیر از فرایند سرکوب رأی وجود دارد. مثلاً در ایالت ویسکانسین قوانین مربوط به اسناد هویتی نزدیک به 45000 نفر را از دادن رأی محروم کرد.

البته قوانین اسناد هویتی در تمام کشورها برای جلوگیری از تخلفات انتخاباتی وجود دارند، اما مسئله ای که در آمریکا وجود دارد این است که طبق گزارش پایگاه مینه سوتادیلی 11 درصد از شهفرایندان آمریکایی فاقد اسناد هویتی صادرشده توسط دولت هستند و این گروه جزو محروم ترین اقشار جامعه آمریکا هم محسوب می شوند. مثلاً همین پایگاه خبری نوشته نزدیک به 25 درصد از شهفرایندان سیاه پوستی که در سن رأی قرار دارند فاقد چنین اسنادی هستند در حالی که این رقم برای سفیدپوست ها 8 درصد است.

تغییر نتیجه با سرکوب رأی

از فرایند سرکوب رأی بارها در انتخابات ها برای تغییر نتایج استفاده شده است. مثلاً آن طور که تحقیقات کنگره آمریکا نشان می دهد، در انتخابات سال 2018 ایالت جورجیا برای انتخابات فرماندار این ایالت، سیاست هایی اتخاذ شده تا از ثبت نام 340 هزار رأی دهنده جلوگیری گردد و این مسئله به شکست نامزد سیاه پوست این ایالت در برابر رقیب سفیدپوستش شده است.

در انتخابات میان دوره ای کنگره آمریکا هم موارد بسیار متعدد و عدیده ای از سرکوب رأی در ایالت های مختلف آمریکا گزارش شده. پایگاه امریکن پراگرس نوشته نزدیک به 120 میلیون نفر از واجدان شرایط رأی در انتخابات میان دوره ای کنگره آمریکا شرکت ننموده اند که دست کم بخشی از آن به دلیل پدیده سرکوب رأی بوده است.

این پایگاه فهرست اشکلاتی که حق رأی را از میلیون ها آمریکایی سلب نموده به صورت زیر ذکر می نماید: مسائل در ثبت نام برای رأی گیری، قوانین مربوط به ارائه اسناد هویتی، سردرگمی رأی دهنده ها، تهدید و آزار رأی دهنده، بسته شدن غیرقانونی مراکز اخذ رأی، خراب بودن دستگاه های اخذ رأی، محروم کردن دارندگان پفراینده قضائی از رأی و در نهایت کژحوزه بندی.

انتخابات 2020 و شکل خاص سرکوب

در آمریکا تقریباً هیچ انتخاباتی برگزار نشده که انواع تاکتیک ها و استراتژی های سرکوب رأی یکی از معضلات آن نبوده باشد، اما در انتخابات نوامبر 2020 مسئله ابعادی حتی گسترده تر نسبت به گذشته دارد، به طوری که کارشناسان می گویند سرکوب رأی یکی از استراتژی های مهم دونالد ترامپ برای پیروزی در انتخابات پیش رو است و حتی مخالفت او با رأی گیری پستی هم ریشه در همین دارد.

داگلاس بلومفیلد، کارشناس مسائل انتخاباتی آمریکا در این مورد اینطور شرح می دهد: اگر نمی توانی در رأی گیری دیگران را شکست بدهی به آنها اجازه نده رأی بدهند. ترامپ این را معین نموده که سرکوب رأی یکی از راهبردهای اساسی او برای انتخاب مجدد به عنوان رئیس جمهور آمریکا است. او نگران است چنانچه رأی دادن را برای مردم به وسیله پست آسان تر کند، هرگز در انتخابات پیروز نخواهد شد.

ریشه دعوا بر سر انتخابات پستی

در واقع ریشه اصلی مخالفت هایی که این روزها ترامپ با برگزاری رأی گیری به صورت پستی دارد همین است. دیوید رالستون، رئیس مجلس نمایندگان ایالتی جورجیا که جمهوری خواه و حامی ترامپ است دلیل مخالفت خودش و جمهوری خواستار با رأی گیری پستی را اینطور شرح می دهد: این مسئله به شدت برای جمهوری خواستار و محافظه کاران در جورجیا بد خواهد بود زیرا مشارکت را بالا خواهد برد. از آنجا که جورجیا رأی دهندگان سیاه پوست زیادی دارد و رأی سیاه پوستان بیشتر به سمت نامزد حزب دموکرات است رالستون می داند که مشارکت بالاتر در این ایالت سبد رأی رقیب را تقویت خواهد نمود.

پائول وایریش، از فعالان حرفه ای حزب جمهوری خواه که بنیان گذار اندیشکده هریتیج است همین ایده را به زبان صریح تر بیان می نماید: آنها (دموکرات ها) می خواهند همه رأی بدهند. من نمی خواهم همه رأی بدهند... چون در واقع، مشارکت کمتر در این انتخابات یک امتیاز برای ما است.

تاکتیک های سرکوب آرا توسط ترامپ

ترامپ چه تاکتیک هایی برای سرکوب آرای مردمی دارد؟ اگر به مجادله هایی که این روزها بین او و دموکرات ها و ترامپ بر سر نحوه برگزاری انتخابات وجود دارد دقت کنیم تاکتیک های ترامپ برای سرکوب آرا معین می گردد؛ در انتخابات فعلی، دموکرات ها به دنبال اعمال فشار برای برگزاری انتخابات به روشی هستند که به بالا رفتن مشارکت در ایالت های مخالف ترامپ منجر گردد و در مقابل جمهوری خواه ها دنبال برگزاری انتخابات به روشی هستند که مشارکت را به حداقل می رساند.

ترامپ در یک مصاحبه در خردادماه امسال گفت که با برگزاری انتخابات به صورت پستی، دادن حق ثبت نام برای رأی دهندگان در همان روز انتخابات و دیگر روش های مورد حمایت دموکرات ها برای برگزاری انتخابات مخالف است. او گفت دموکرات ها می خواهند با تقلب انتخابات را از او سرقت نمایند. ترامپ گفت: مردم باید با کارت شناسایی و به صورت حضوری رأی بدهند.

او البته تاکتیک های دیگری هم دارد. بن ویکلر، رئیس حزب دموکرات در ایالت ویسکانسین گفته یکی از راهبردهای ترامپ کاهش بودجه اداره پست و اخلال در عملکرد این اداره در زمانی است که آنها باید رأی مردم را در کشور بچرخانند. او گفته ترامپ البته طرح های مخرب تری هم در سر دارد مثل سخت کردن دسترسی رأی دهندگان به مراکز رأی گیری یا ارسال مأموران و فعالان راست گرا به مراکز اخذ رأی برای ارعاب آنها. این سیاستمدار دموکرات با توجه به رفتار ترامپ با معترضان در بحبوحه اعتراضات گفت: حوادث این چند هفته برای من روشن کرد که ترامپ مایل است از تمامی امکانات ماشین دولت ایالات متحده آمریکا اعم از ارتش و نیروهای انتظامی برای قدرت نمایی و باقی ماندن در قدرت استفاده کند.

استفاده از این تاکتیک البته مختص حزب جمهوری خواه نیست و دموکرات ها هم به فراخور احتیاج از آن استفاده می نمایند. در هر حال، مسئله مهم درباره انتخابات آمریکا این است که با آنکه قرار است ساز و کارهای دموکراسی ابزاری در اختیار مردم قرار دهند تا رأی دهندگان سیاستمداران را انتخابات نمایند ظاهراً در دموکراسی آمریکا راه های زیادی هم برای وجود دارد تا سیاستمداران بتوانند رأی دهندگان را انتخاب نموده و صدای آنها را گم نمایند.

انتهای پیغام،