کاکتوس افوربیا و نکات طلایی نگهداری - زنگ قلاب بافی

معرفی کاکتوس افوربیا

گیاه افوربیا بومی منطقه ها گرمسیری آفریقا و آمریکای جنوبی است. این گیاه به دلیل شباهت ظاهری به کاکتوس ها، اغلب با آن ها اشتباه گرفته می گردد. اما برخلاف کاکتوس ها، افوربیا دارای شیره ای سمی است که در صورت تماس با پوست می تواند باعث تحریک و التهاب گردد. گل افوربیا در رنگ های متنوعی مانند قرمز، سبز، زرد و سفید وجود دارد. افوربیا به دلیل مقاومت بالا در برابر خشکی و شرایط نامساعد محیطی، به یک گزینه ایده آل برای نگهداری در کنار سایر انواع گل آپارتمانی تبدیل شده است.

انواع کاکتوس افوربیا

همانطور که گفتیم، خانواده افوربیا بسیار گسترده است شامل گونه های متنوعی می گردد. در اینجا به معرفی بعضی از معروف ترین انواع کاکتوس افوربیا می پردازیم:

افوربیا اینگنس

Euphorbia ingens که به کاکتوس شمعدانی نیز معروف است، دارای ساقه ای ضخیم و گوشتی با برگ های کوچک است. این گونه به نور زیاد و آبیاری کم احتیاج دارد. افوربیا اینگنس در طبیعت می تواند تا ارتفاع 12 متر هم رشد کند! اما در محیط آپارتمان معمولا به ارتفاع 1 تا 2 متر می رسد. شیره افوربیا اینگنس بسیار سمی است و در صورت تماس با پوست می تواند باعث سوزش و التهاب شدید گردد.

افوربیا تریگونا

euphorbia trigona، که با نام درخت شیر آفریقایی هم شناخته می گردد، یکی از محبوب ترین و چشم نوازترین اعضای خانواده افوربیا است. این گونه به خاطر ساقه های سه گوش و عمودی خود که شبیه به یک شمعدان هستند، تریگونا نام گرفته است. افوربیا تریگونا بومی آفریقای مرکزی است، اما به دلیل زیبایی و نگهداری آسان در سراسر دنیا به عنوان یک گیاه آپارتمانی محبوبیت زیادی پیدا نموده است. یکی از مجذوب کنندهیت های افوربیا تریگونا وجود آن در دو رنگ متمایز سبز و قرمز است. افوربیا تریگونا قرمز با ساقه های قرمز روشن و برگ های کوچک سبز در نوک ساقه ها، جلوه ای خاص و منحصربه فرد به دکوراسیون شما می بخشد. این رنگ قرمز در واقع نوعی رنگدانه است که در پاسخ به نور خورشید فراوری می گردد. بنابراین برای حفظ رنگ قرمز درخشان آن، باید گیاه را در مکانی با نور فراوان قرار دهید. افوربیا تریگونا سبز نیز با ساقه های سبز تیره و برگ های سبز روشن خود، زیبایی خاصی دارد. هر دو گونه در شرایط مناسب گل های کوچک و زرد رنگی فراوری می نمایند که مجذوب کنندهیت آنها را دو چندان می نماید.

افوربیا تیروکالی

Euphorbia tirucalli که با نام های درخت مداد، افوربیا مدادی و چوب در آتش نیز شناخته می گردد، یکی از گونه های فوق العاده مقاوم و عجیب خانواده افوربیا است. این گیاه با ساقه های باریک، گوشتی و بدون برگ خود، ظاهری منحصربه فرد و شبیه به مداد دارد. شاید برایتان جالب باشد که بدانید افوربیا تیروکالی در واقع یک درخت است و در طبیعت می تواند تا ارتفاع 12 متر هم رشد کند! اما نگران نباشید، در محیط آپارتمان معمولا به ارتفاع 1 تا 3 متر می رسد. افوربیا تیروکالی بومی منطقه ها گرمسیری آفریقا است و به خوبی با شرایط خشک و بیابانی سازگار شده است. این گیاه قادر است در ساقه های خود آب ذخیره کند و برای مدت طولانی بدون آبیاری زنده بماند. به همین خاطر، به عنوان یک گیاه آپارتمانی بسیار مناسب برای افرادی است که وقت یا حوصله زیادی برای مراقبت از گیاهان ندارند.

افوربیا خرچنگی

Agave chrysantha دارای ساقه های خمیده و خاردار است و به دلیل شباهت ظاهری به خرچنگ، به این نام شناخته می گردد. این گونه به نور زیاد و آبیاری کم احتیاج دارد و در برابر خشکی بسیار مقاوم است. افوربیا خرچنگی رشد آرامی دارد و معمولا به ارتفاع 30 تا 60 سانتی متر می رسد.

افوربیا اوبسا

Euphorbia obesa با ظاهری کروی و بدون خار، یکی از مجذوب کننده ترین و خاص ترین گونه های افوربیا است که شباهت زیادی به یک توپ کوچک سبز رنگ دارد. این گیاه بومی منطقه ها خشک و بیابانی آفریقای جنوبی است و به خوبی با شرایط کم آبی و نور شدید سازگار شده است. افوربیا اوبسا به دلیل شکل منحصربه فرد و نگهداری آسان، به یک گیاه آپارتمانی محبوب تبدیل شده است و علاقه مندان به ساکولنت و کاکتوس را به خود جذب می نماید. این گیاه به طور طبیعی کروی شکل است و با رشد آهسته خود، معمولا به قطر 10 تا 15 سانتی متر می رسد. سطح آن صاف و بدون خار است و رنگ آن از سبز روشن تا سبز تیره متغیر است. در بعضی موارد، ممکن است لکه های قهوه ای یا قرمز رنگی روی سطح آن ظاهر گردد که به زیبایی آن می افزاید.

افوربیا بنت قنسول

افوربیا بنت قنسول که با نام گل کریسمس یا ستاره کریسمس نیز معروف است، یکی از زیباترین و محبوب ترین گیاهان زینتی در فصل زمستان است. این گیاه با براکته های قرمز رنگ خود که شبیه به گلبرگ هستند، جلوه ای خاص و جشنواره به دکوراسیون شما می بخشد. افوربیا بنت قنسول بومی مکزیک است و در آنجا به عنوان نماد کریسمس شناخته می گردد. این گیاه در واقع یک درختچه کوچک است که در طبیعت می تواند تا ارتفاع 4 متر هم رشد کند. اما در محیط آپارتمان معمولا به ارتفاع 30 تا 60 سانتی متر می رسد. برگ های آن بیضی شکل و سبز رنگ هستند و در نوک ساقه ها براکته های قرمز رنگی رشد می نمایند که بسیاری از افراد آنها را با گل اشتباه می گیرند. گل های واقعی افوربیا بنت قنسول بسیار کوچک و زرد رنگ هستند و در مرکز براکته ها قرار دارند.

روش های نگهداری کاکتوس افوربیا

کاکتوس های افوربیا به دلیل زیبایی، تنوع و نگهداری آسان، از محبوب ترین گیاهان آپارتمانی هستند. این گیاهان مقاوم می توانند با شرایط مختلف محیطی سازگار شوند و با کمی توجه و مراقبت، سال ها در کنار شما رشد نمایند و زیبایی خود را به نمایش بگذارند. در این بخش، به طور جامع به آنالیز روش های نگهداری کاکتوس افوربیا می پردازیم تا شما بتوانید به برترین شکل از این گیاه مجذوب کننده مراقبت کنید.

• نور: افوربیا به نور زیاد و غیرمستقیم احتیاج دارد. برترین مکان برای قرار دادن این گیاه، نزدیک پنجره جنوبی یا شرقی است که در طول روز نور کافی دریافت کند. البته گونه هایی مانند افوربیا تریگونا می توانند نور مستقیم آفتاب را نیز تحمل نمایند، اما بهتر است در ساعت های اوج گرما از تابش مستقیم آفتاب محافظت شوند. کمبود نور می تواند باعث رشد علفی، رنگ پریدگی و کاهش مقاومت گیاه گردد.
• آبیاری: افوربیا به آبیاری کم احتیاج دارد و یکی از مهم ترین نکات در نگهداری آن، اجتناب از آبیاری زیاد است. در فصل تابستان هفته ای یکبار و در فصل زمستان هر دو هفته یکبار آبیاری کافی است. قبل از آبیاری مطمئن شوید که خاک گلدان کاملا خشک شده باشد. می توانید با انگشت خود یا یک چوب نازک رطوبت خاک را آنالیز کنید. آبیاری زیاد می تواند باعث پوسیدگی ریشه و از بین رفتن گیاه گردد.
• خاک: خاک مناسب برای کاکتوس افوربیا، خاکی سبک با زهکشی خوب است که آب را به راحتی از خود عبور دهد و مانع از جمع شدن آب در اطراف ریشه گردد. می توانید از مخلوط خاک کاکتوس و ماسه بهره ببرید. بعلاوه می توانید از پرلیت یا کوکوپیت برای بهبود زهکشی خاک بهره ببرید. این مواد به خاک یاری می نمایند تا هوا را بهتر در خود نگه دارد و از فشرده شدن آن جلوگیری کند.
• دما: دمای مناسب برای افوربیا بین 18 تا 24 درجه سانتیگراد است. این گیاه به سرما حساس است و در دمای زیر 10 درجه سانتیگراد آسیب می بیند. بنابراین در فصل زمستان باید آن را به داخل منزل منتقل کنید و در مکانی گرم و دور از سرما قرار دهید. بعلاوه از قرار دادن گیاه در نزدیکی وسایل گرمایشی مانند بخاری و شوفاژ خودداری کنید، زیرا گرمای مستقیم می تواند باعث خشک شدن گیاه گردد.
• کود: در فصل بهار و تابستان که فصل رشد گیاه است، می توانید ماهی یکبار از کود مایع مخصوص کاکتوس و ساکولنت برای تغذیه افوربیا بهره ببرید. اما در فصل زمستان که گیاه در حال استراحت است، احتیاجی به کوددهی نیست. استفاده بیش از حد از کود می تواند باعث سوختگی ریشه و آسیب به گیاه گردد.
• تعویض گلدان: کاکتوس افوربیا رشد نسبتا سریعی دارد و ممکن است هر سال یا هر دو سال یکبار احتیاج به تعویض گلدان داشته باشد. برترین زمان برای تعویض گلدان فصل بهار است که گیاه در حال آغاز رشد نو است. هنگام تعویض گلدان مراقب باشید که به ریشه های گیاه آسیب نرسد. از گلدان با سوراخ های زهکشی مناسب بهره ببرید تا آب اضافی از گلدان خارج گردد.
• هرس: برای حفظ زیبایی و شکل دهی به کاکتوس افوربیا می توانید آن را هرس کنید. برترین زمان برای هرس فصل بهار است که گیاه در حال رشد است. هنگام هرس مراقب باشید که شیره گیاه با پوست شما تماس نداشته باشد، زیرا شیره افوربیا می تواند باعث سوزش و التهاب پوست گردد. از قیچی تیز و استریل برای هرس بهره ببرید تا از انتقال بیماری ها به گیاه جلوگیری گردد.
• سرزنی افوربیا: سرزنی افوربیا به منظور کنترل رشد و شکل دهی به گیاه انجام می گردد. برای سرزنی می توانید از قیچی تیز و استریل بهره ببرید. برترین زمان برای سرزنی فصل بهار است. هنگام سرزنی مراقب باشید که شیره گیاه با پوست شما تماس نداشته باشد.

نکات تکمیلی:

• افوربیا را در مکانی با تهویه مناسب قرار دهید تا از بروز بیماری های قارچی جلوگیری گردد.
• گیاه را به طور منظم از نظر وجود آفات مانند شپشک آرد آلود، کنه قرمز و شته آنالیز کنید و در صورت مشاهده آفت، اقدام به درمان کنید.
• در صورت تماس شیره گیاه با پوست، محل را با آب و صابون شستشو دهید.

با رعایت نکات فوق، می توانید کاکتوس افوربیا را به خوبی در منزل پرورش دهید و از زیبایی و مقاومت آن لذت ببرید.

کاکتوس افوربیا نماد چیست؟

در فرهنگ های مختلف، کاکتوس افوربیا نمادهای مختلفی دارد. در بعضی فرهنگ ها، این گیاه نماد استقامت، پایداری و مقاومت در برابر سختی ها است. در بعضی دیگر، نماد محافظت، شانس و ثروت است.

خواص کاکتوس افوربیا

کاکتوس افوربیا، علاوه بر برخورداری از مجذوب کنندهیت های بصری، واجد خواص دارویی و کاربردهای صنعتی متعدد نیز می باشد. شیره این گیاه که در اصطلاح لاتکس نامیده می گردد، حاوی ترکیباتی است که در طب سنتی برای درمان بعضی از بیماری های پوستی از جمله زگیل و میخچه مورد استفاده قرار می گیرد.

گفتنی است که لاتکس افوربیا حاوی مواد سمی است و استفاده از آن می بایست با احتیاط و تحت نظر پزشک صورت پذیرد. تحقیقات آزمایشگاهی نشان داده است که این ماده دارای خواص ضد التهابی و ضد درد بوده و حتی می تواند در مهار رشد سلول های سرطانی موثر باشد.

علاوه بر کاربردهای دارویی، لاتکس افوربیا در صنایع مختلف نیز کاربرد دارد. به عنوان مثال، در صنعت لاستیک سازی و پلاستیک سازی از این ماده به عنوان منبعی برای فراوری پلیمرهای طبیعی استفاده می گردد. بعلاوه، بعضی از گونه های افوربیا به عنوان منبع فراوری سوخت های زیستی مورد توجه قرار گرفته اند.

با توجه به موارد فوق، می توان نتیجه گرفت که کاکتوس افوربیا گیاهی با پتانسیل های بالا در حوزه های دارویی و صنعتی است. با این حال، سمی بودن شیره این گیاه ایجاب می نماید که در استفاده از آن نکات ایمنی رعایت گردد.

روش های تکثیر کاکتوس افوربیا

تکثیر کاکتوس افوربیا به دو روش قلمه زدن ساقه و برگ و کاشت بذر انجام می گردد:

قلمه زدن

قلمه زدن ساقه

• برش ساقه: با استفاده از یک چاقو یا قیچی تیز و استریل، یک ساقه سالم به طول حدود 10-15 سانتی متر را از گیاه مادر جدا کنید.
• خشک کردن شیره: به دلیل سمی بودن شیره افوربیا مدادی، اجازه دهید شیره سفید رنگ خارج شده از محل برش، در هوای آزاد خشک گردد (حدود 1 تا 2 روز). می توانید برای تسریع این روند، محل برش را با آب بشویید یا برای مدت کوتاهی روی شعله آتش بگیرید.
• کاشت قلمه: قلمه را در خاک سبک و با زهکشی خوب (مانند مخلوط ماسه و پرلیت یا خاک مخصوص کاکتوس) بکارید. برای ریشه زایی سریع تر می توانید از هورمون ریشه زایی بهره ببرید.
• آبیاری: خاک را مرطوب نگه دارید اما از آبیاری زیاد خودداری کنید. اجازه دهید سطح خاک بین دو آبیاری خشک گردد.
• نور: قلمه را در مکانی با نور غیرمستقیم و روشن قرار دهید.

قلمه زدن برگ

• جدا کردن برگ: برگ های سالم و بالغ را با دقت از ساقه جدا کنید.
• خشک کردن شیره: مانند قلمه ساقه، اجازه دهید شیره سفید رنگ خارج شده از محل اتصال برگ به ساقه خشک گردد.
• کاشت برگ: برگ را به صورت افقی یا کمی شیب دار در خاک سبک و با زهکشی خوب قرار دهید.
• آبیاری: خاک را مرطوب نگه دارید اما از آبیاری زیاد خودداری کنید.
• نور: برگ را در مکانی با نور غیرمستقیم و روشن قرار دهید.

کاشت بذر

بذرهای افوربیا را می توانید در فصل بهار در خاک سبک و مرطوب بکارید. گلدان را در مکانی گرم و نورگیر قرار دهید و خاک را مرطوب نگه دارید. جوانه زنی بذرها ممکن است چند هفته طول بکشد.

بیماری های کاکتوس افوربیا و روش درمان

اگرچه کاکتوس افوربیا گیاهی مقاوم است و به مراقبت کمی احتیاج دارد، اما گاهی اوقات ممکن است با مسائلی روبرو گردد. در این بخش، به آنالیز رایج ترین مسائل افوربیا و راه های درمان آنها می پردازیم تا بتوانید به موقع اقدامات لازم را انجام دهید و سلامت گیاه خود را حفظ کنید.

دلیل ریزش برگ افوربیا

آبیاری زیاد، کمبود نور و سرما می تواند باعث ریزش برگ های افوربیا گردد. برای برطرف این مشکل، آبیاری را تنظیم کنید، گیاه را در مکانی گرم و نورگیر قرار دهید و از قرار گرفتن آن در معرض سرما جلوگیری کنید.

دلیل خشک شدن برگ افوربیا

خشکی بیش از حد خاک، نور مستقیم و شدید آفتاب و کمبود رطوبت باعث خشک شدن برگ های افوربیا می گردد. برای برطرف این مشکل، آبیاری را افزایش دهید، گیاه را از نور مستقیم آفتاب دور کنید و رطوبت محیط را افزایش دهید. می توانید از یک دستگاه بخور یا قرار دادن ظرف آب در کنار گیاه برای افزایش رطوبت بهره ببرید.

دلیل زرد شدن برگ افوربیا

آبیاری زیاد، کمبود مواد مغذی و آفات باعث زرد شدن برگ های افوربیا می شوند. برای آبیاری را تنظیم کنید، از کود مناسب بهره ببرید و گیاه را از نظر وجود آفات آنالیز کنید. در صورت مشاهده آفت، با استفاده از روش های مناسب آنها را از بین ببرید.

دلیل شل شدن افوربیا

آبیاری زیاد و پوسیدگی ریشه عامل شل شدن ساقه افوربیا است. در این صورت، باید آبیاری را کاهش دهید و گیاه را در خاک نو با زهکشی مناسب بکارید. قبل از کاشت در خاک نو، ریشه های پوسیده را حذف کنید.

دلیل قهوه ای شدن ساقه افوربیا

آفتاب سوختگی و بیماری های قارچی باعث قهوه ای شدن ساقه افوربیا می گردد. گیاه را از نور مستقیم آفتاب دور کنید و در صورت وجود بیماری قارچی، از قارچ کش مناسب بهره ببرید.

دلیل سیاه شدن ساقه افوربیا

پوسیدگی ریشه و بیماری های قارچی می توانند باعث سیاه شدن ساقه افوربیا شوند. آبیاری را کاهش دهید و در صورت وجود بیماری قارچی، از قارچ کش مناسب بهره ببرید.

دلیل پوسیدگی افوربیا

آبیاری زیاد و زهکشی نامناسب خاک دلیل پوسیدگی ریشه و ساقه افوربیا است. آبیاری را کاهش دهید و از خاک با زهکشی مناسب بهره ببرید. در صورت پوسیدگی شدید، ممکن است احتیاج به تعویض خاک و حتی قلمه گیری از بخش های سالم گیاه باشد.

دلیل کمرنگ شدن افوربیا

کمبود نور دلیل اصلی کمرنگ شدن افوربیا است.گیاه را در مکانی نورگیرتر قرار دهید.

دلیل سبز شدن افوربیا قرمز

بعلاوه کمبود نور می تواند باعث سبز شدن افوربیا قرمزهم گردد. این گیاه برای حفظ رنگ قرمز خود به نور زیاد احتیاج دارد. بنابراین باید آن را در مکانی نورگیر قرار دهید.

آفات کاکتوس افوربیا

• شپشک آرد آلود: این آفت به صورت لکه های سفید پنبه ای شکل روی گیاه دیده می گردد و از شیره گیاه تغذیه می نماید. برای از بین بردن این آفت از الکل، صابون حشره کش یا سموم شیمیایی مناسب استفاده می گردد.
• کنه قرمز: این آفت بسیار ریز است و با چشم غیرمسلح دیده نمی گردد. نشانه وجود کنه قرمز، تارهای عنکبوت مانند روی گیاه است. سموم کنه کش تنها راه چاره شما هستند.
• شته: این آفت به صورت حشرات ریز سبز یا سیاه رنگ روی گیاه دیده می گردد و از شیره گیاه تغذیه می نماید. برای از بین بردن این آفت می توانید از صابون حشره کش یا سموم شیمیایی مناسب بهره ببرید.

با شناخت مسائل رایج افوربیا و راه های درمان آنها، می توانید به موقع اقدامات لازم را انجام دهید و از بروز مسائل جدی تر جلوگیری کنید. به یاد داشته باشید که پیشگیری همواره بهتر از درمان است، بنابراین با رعایت شرایط نگهداری مناسب، می توانید از بروز بسیاری از این مسائل جلوگیری کنید.

کلام آخر

امیدواریم این مقاله به شما در شناخت و نگهداری کاکتوس افوربیا یاری نموده باشد. به یاد داشته باشید که افوربیا با تنوع زیاد گونه هایش، می تواند به راحتی با سلیقه و شرایط محیطی شما سازگار گردد. کافی است گونه مناسب را انتخاب کنید و اصول اولیه نگهداری کاکتوس افوربیا را رعایت کنید تا از زیبایی این گیاه مجذوب کننده در منزل یا محل کار خود لذت ببرید. همبن حالا با سفارش آنلاین گل از خبرنگاران، افوربیا را برای خود تهیه کنید. اگر سوال یا تجربه ای در زمینه نگهداری کاکتوس افوربیا دارید، خشنود می شویم آن را با ما و سایر خوانندگان به اشتراک بگذارید.