مراسم نوروز خوانی، آئین مژده بهار برای ایرانیان
به گزارش زنگ قلاب بافی، نوروزخوانی مراسمی است که 2 یا 3 هفته پیش از نوروز در روستاها و شهرهای ایران خوانده میشود و شروع بهار و فرارسیدن خانه تکانی را به همه مژده می دهد.با خبرنگاران همراه باشید با توصیف بیشتر این آیین ارزشمند.
مراسم نوروزخوانی که از دهم اسفند شروع میگردد در مناطقی از ایران همانند دو سوی البرز، طالقان و سمنان بیشتر در مازندران اجرا میگردد.قالب اشعار نوروز خوانان به صورت بداهه خوانی است و خواندن اشعار بداهه، یکی از ویژگی های مهم یک نوروز خوان با تجربه است و خواندن اشعار گاهی به همراهی ساز و گاهی تنها اجرا می گردد و بسیاری از اشعار به لهجه مازندرانی یا فارسی خوانده می گردد
نوروز خوانان افرادی هستندکه یک نفراز آنها اشعار را می خواند، یک فرد که ساز می زند و نفر دیگر که به آن کوله کش یا بارکش می گویند، به در خانه های مردم می رود و آواز محلی می خواند:
باد بِهارون بِیَمو / نِئروز سِلطون بِیَمو
مژده هادین دوستان رِ / گل بیَمو گلستون رِ
بهار آمد بهار آمد خِش آمد / علی با ذولفقار آمد، خوش آمد
نِئروزتان نِئروز دیگر / شِه ما رِ سال نِئ بووئه مِوارِک
صاحب خانه نیز با اهدای پول، شیرینی، گردو، تخم مرغ و نخود و کشمش از آنان پذیرایی می نماید. با ورود نوروز خوانان به روستاها، افراد محلی، آنان را در کوچه پس کوچه ها همراهی نموده و هر یک از افراد به نوبت و توان خود مبالغی پول به آنان می دهند.
علاوه بر نوروز خوانان، افرادی به نام حاجی فیروز یا حاجی نوروز، با پوشیدن لباسی سرخ و صورتی سیاه و دایره ای در دست، فرا رسیدن نوروز را با نواختن دایره و خواندن اشعاری عامیانه و مضحک و در وزن های دو و چهار یا شش و هشت نوید می دهند.
سیروس مهدوی، پژوهشگر تاریخ مازندران، با اشاره به اینکه مراسم نوروز خوانی برنامه ای اسطوره ای بوده که در بنیاد پارسی و هر مکانی به شکل خاص خود تعریف شده است و پیوندی میان تفکر روحوضی و بانو اسفندارمزد در ایران باستان حافظ گیاهان در زیر زمین است، به این شکل به گیاهان در زیر زمین گرما می دهد تا آنان از میان نروند و با آمدن بهار شکوفا می شوند.
مهدوی یادآور شد:
کسانی که در هنگام نوروز خوانی نوید پیروزی و آمدن بهار را می دهند افرد مختلف به آنها انعامی پرداخت می نمایند در حالی که در گذشته هیچ چیزی به آنها پرداخت نمی شد و همان طور که بابانوئل به مردم هدیه می دهد نوروزخوان ها نیز هدیه ای از جنس آمدن بهار را به مردم هدیه می داند.
منبع: کجارو / خبرگزاری ایسنا