با نفوذ فناوری نانو به حوزه سلامت، دارو ها سریع تر به بدن می رسد - زنگ قلاب بافی

به گزارش گروه فناوری خبرنگاران، رساندن دارو به بخش های احتیاجمند از بدن، ضمن اهمیت بالا دارای پیچیدگی هایی است که فناوری های پیشرفته ای مانند نانوفناوری، می تواند راه را برای این ماموریت مهم دارو ها هموار کند.

سیستم های کنترلی دارورسانی با وجود پیشرفت های فراوان همچنان مشکلاتی دارند که برای برطرف آن ها باید از راه کار های جدیدتر استفاده کرد، که یکی از آن ها استفاده از پلیمر های طبیعی مانند سلولز است. نانوسلولز یک پلیمر طبیعی مشتق شده از سلولز طبیعی است که به طور گسترده در دسترس قرار گرفته است. این مواد دارای ویژگی های برجسته ای مانند مقاومت مکانیکی بالا، سختی، وزن کم، زیست سازگاری و تجدید پذیر بودن هستند که برای طراحی سیستم های پیشرفته دارورسانی کارآمدی بالایی دارند.

پژوهش ها، کاربرد های مختلف نانوسلولز ها در سامانه ها و جهت های مختلف دارورسانی از جمله خوراکی، چشمی، داخل توموری، موضعی و دیگر کاربرد ها را نمایان نموده است.

استفاده از نانوسلولز در سیستم های دارورسانی

نانوسلولز ها می توانند به عنوان دارو و حامل در سیستم های دارورسانی استفاده شوند. پیوسته رهش کردن دارو یکی از مطلوب ترین نتایج حاصل از نانوسلولز ها است. این مواد می توانند با سازوکار های مختلفی مانند احتباس آب، تشکیل فیلم، افزایش چسبندگی و کنترل رئولوژی به اصلاح رهش دارو یاری نمایند. دارورسانی خوراکی، از مزیت های بسیاری مانند آسان بودن استفاده، هزینه کم، ایمنی و عدم تهاجم است. در بیماری های مزمن که به استفاده مکرر دارو احتیاج دارند یک جهت مطلوب برای تجویز به شمار می رود.

با این حال چندین مشکل مانند تخریب از طریق آنزیم، هیدرولیز و نفوذپذیری کم اپیتلیوم روده در دستگاه گوارش را هم شامل می شوند؛ بنابراین احتیاج به راهبرد های جدید برای غلبه بر چنین محدودیت هایی است. در این راستا نانوسلولز با خواص منحصربه فرد خود می تواند در سیستم های نوآورانه دارورسانی به عنوان یک راه چاره جدید استفاده گردد. نتایج مطالعات اخیر در ساخت دارو های خوراکی مبتنی بر نانوسلولز در جدول 5 نشان داده شده است.

رساندن موثر دارو ها به چشم به دلیل ساختار متمایز آن و چندین سازوکار محافظ برای مهار نفوذ اجسام خارجی و مولکول های دارویی کار مسئله ای است. با پلیمر هایی مانند سلولز، می توان ماندگاری دارو را افزایش داد. یکی دیگر از سیستم های دارورسانی که می توان از نانوسلولز ها استفاده کرد درمان موضعی و مستقیم تومور های سرطانی است.

هدف اصلی از مصرف موضعی برای رساندن مستقیم دارو به مناطقی از پوست است که زخمی، ملتهب، تحریک شده، خارش دار یا آلوده هستند است. یکی از مصارف متداول دارورسانی موضعی برای عفونت های پوستی است به همین دلیل، بیشتر پایه های نانوسلولز سیستم های دارورسانی موضعی به عنوان پانسمان تهیه می شوند.

داروی ترانس درمال برای غلبه بر محدودیت های تجویز داروی خوراکی و تزریقی، با عدم عبور از دستگاه گوارش و متابولیسم پیش سیستمیک کبدی، تنظیم سطح سرمی دارو برای بهبود نسبت کارآیی و تحمل دارویی و طولانی کردن رهش دارو استفاده می گردد.

بنابراین، نقش نانوسلولز ها در دارورسانی و ارتقای سلامت، نقشی جدی و انکارناپذیر است، سطح وسیع نانوسلولزها، که یکی از ویژگی های منحصربه فرد آن است، ممکن است در مسمومیت ناشی از آن ها به دلیل واکنش پذیری بالا نقش داشته باشد. البته میزان سمیت این مواد برای بدن باید مورد آنالیز قرار بگیرد.

در حال حاضر شرکت های دانش بنیان و استارتاپ های حوزه نانوفناوری، بر روی فراوری نانوسلولز ها و دیگر مواد نانویی با رویکرد کاربرد در حوزه سلامت و دارویی فعالیت دارند. این شرکت ها توانسته اند با حمایت ستاد توسعه فناوری نانو معاونت علمی و فناوری ریاست جمهوری، ایده نوآورانه خود را توسعه داده و در جهت تجاری سازی قرار دهند.